Mikkemannen
Keep the screen of your device on
4
servingsDe mikkeman, ook wel dikke man of broodman genoemd, is een oud gebruik dat teruggaat tot de middeleeuwen. Rond Sint-Maarten, begin november, bakten bakkers en gezinnen in Brabant, Vlaanderen en delen van Nederland kleine broodfiguren van zoet melkdeeg. De kinderen trokken met lampionnen langs de deuren en kregen fruit, snoep of een mikkeman als beloning. Het mannetje stond symbool voor Sint-Maarten of voor de goede gever: een brood dat je deelt met anderen, net zoals de heilige zijn mantel deelde met een bedelaar. In sommige dorpen werd de mikkeman eenvoudig gemaakt van witbrooddeeg, in andere juist rijker, met boter, melk, suiker, rozijnen en soms parelsuiker bovenop. Deze feestelijke versie is daarvan een luxere interpretatie: zacht en luchtig als brioche, met sinaasappelrasp, kardemom en een vleugje oranjebloesemwater. De geur van warme melk, boter en gist vult het hele huis. Een bakplaat vol gouden mannetjes die glanzen van het ei, met kleine stukjes gekaramelliseerde suiker in de korst, zo ruikt november zoals hij bedoeld is.
Ingredients
- 620 gram
Smaragd bloem
- 240 gram
volle melk
- 90 gram
ei (ongeveer 1 1/2 ei)
- 60 gram
rietsuiker
- 80 gram
verse gist
- 10 gram
zout
- 120 gram
zachte roomboter
- 200 gram
gele rozijnen
- 100 gram
parelsuiker
- 1 potje
citroen of sinaasappelrasp van Dr. Oetker
- 1/2 theelepel
gemalen kardemom
- 1 tl
oranjebloesemwater
- 1
losgeklopt eitje om af te strijken.
Directions
Verwarm de melk tot lauwwarm en roer er de verkruimelde gist door met een lepeltje van de suiker. Laat het staan tot het licht begint te schuimen. Doe de bloem in de kom en voeg de rest van de suiker, het zout en de kardemom toe, giet er de melk met gist bij en voeg het ei en de sinaasappelrasp toe. Laat je machine met de deeghaak op lage stand draaien tot het deeg samenkomt. Voeg dan de zachte boter toe in stukjes en laat het nog vijf tot acht minuten kneden tot het deeg glad en elastisch is. Giet op het einde het oranjebloesemwater erbij en laat het kort meedraaien zodat de geur zich verdeelt.
Leg het deeg op het werkblad, vorm er een bol van en dek het af met een doek. Laat het tien minuten rusten. Strooi daarna de rozijnen en parelsuiker over het werkblad en werk ze rustig door het deeg, zonder te hard te kneden. Laat het nog eens tien minuten ontspannen zodat het niet te veerkrachtig is bij het vormen.
Verdeel het deeg in tien stukken van ongeveer 140 g, rol ze tot korte rolletjes en laat ze tien minuten liggen. Vorm er daarna mannetjes van door ze iets platter te duwen en met een schaar armen, benen en een gezicht te knippen. Leg ze op een met bakpapier beklede bakplaat met wat ruimte ertussen.
Dek ze af met folie of een doek en laat ze ongeveer veertig minuten rijzen tot ze luchtig en bijna verdubbeld zijn. Bestrijk ze dan voorzichtig met losgeklopt ei en laat ze nog tien minuten staan terwijl de oven voorverwarmt op 220 °C boven- en onderwarmte.
Bak de mikkemannen acht tot tien minuten tot ze goudbruin zijn en de suiker aan de randjes begint te karamelliseren. Laat ze een paar minuten afkoelen op de bakplaat en daarna op een rooster.
Als ze uit de oven komen, ruikt het naar boter, warme melk, sinaasappel en een vleugje kardemom, zacht, rijk en kruidig tegelijk. Dit zijn de mikkemannen die we kennen van vroeger: luchtig van binnen, glanzend van buiten, met kleine stukjes gekaramelliseerde parelsuiker in de korst.